KOLUMBIA                                                                                                                                          

Kolumbia zajmuje północną część Ameryki Południowej. W jej rzeźbie odzwierciedla się to, co jest najbardziej typowe dla tego kontynentu. Na zachodzie ciągnie się wysoki łańcuch górski Andów, wschód kraju to rozległe niziny.

Andy kolumbijskie ciągną się wzdłuż prawie całego wybrzeża Pacyfiku. Tworzą one trzy główne pasma: Kordyliera Zachodnia, Środkowa i Wschodnia. Rozdzielają je głębokie doliny rzek Magdaleny i Cauca. Masywy górskie w południowej części Andów (Masyw Pasto i Masyw Kolumbijski) to w większości czynne lub wygasłe wulkany.

Cały obszar Andów kolumbijskich to region aktywny sejsmicznie. Często zdarzają się tu trzęsienia ziemi i erupcje wulkaniczne. Wiele andyjskich szczytów przekracza wysokość 5000 m n.p.m. Występują tu również liczne śródgórskie kotliny i płaskowyże.

Przedłużeniem Kordyliery Środkowej w kierunku północnym jest odrębny masyw górski, Sierra Nevada de Santa Marta. Pasmo to położone jest wzdłuż wybrzeży Morza Karaibskiego i jest najwyższym na świecie nadbrzeżnym łańcuchem górskim. Znajdują się tu dwa najwyższe w Kolumbii wzniesienia: Cristobal Colon (5800 m n.p.m) i Simon Bolivar (5770 m n.p.m). W partiach szczytowych występuje pokrywa lodowa i zanikające jęzory lodowcowe.

Druga, wschodnia część kraju, zdominowana jest przez rozległe równiny zwane llanos. Stanowią one część Nizin Amazonki i Orinoko. W większości są to tereny faliste, urozmaicone izolowanymi masywami wzgórz. Niziny znajdują się również wzdłuż pacyficznych i atlantyckich wybrzeży.

Linia brzegowa Morza Karaibskiego jest bardzo urozmaicona. Wybrzeża są na ogół płaskie i piaszczyste lub porośnięte namorzynowymi lasami, z licznymi zatokami. Niskie wybrzeże Pacyfiku jest mniej urozmaicone. Przecinają je liczne ujścia rzek i strumieni. Tylko na północy ma charakter klifowy. Do Kolumbii należą również mniejsze wyspy na Morzu Karaibskim i w przybrzeżnej strefie Pacyfiku.

Kolumbia położona jest w strefie klimatu równikowego. Najcieplejsze są tereny poniżej 1000 m n.p.m ze średnimi temperaturami rocznymi wyższymi od 24°C. Strefy najzimniejsze w górach leżą już powyżej granicy wiecznych śniegów. Ilość opadów jest również zróżnicowana w zależności od regionu. Wyróżnia się pory suchą i deszczową. Jednak ich ilość zmienia się w zależności od roku i miejsca. Najwyższe opady występują na nizinie pacyficznej. Może tu w ciągu roku spaść nawet 8000 mm deszczu, czyli prawie szesnastokrotnie więcej niż w Polsce.

Bardziej ustabilizowany klimat mają niziny. W Amazonii jest jednakowo wilgotno przez cały rok (2000 – 4000 mm). W strefie atlantyckich nizin często pojawiają się niszczycielskie huragany.

Główne rzeki Kolumbii to Cauca, Atrato, Sinu, San Jorge i Patia. Najdłuższa ze wszystkich jest Magdalena (1 538 km). Większość rzek ma swe źródła w Andach, a w ich dolinach występują bardzo licznie jeziora i obszary bagienne. Duża liczba mniejszych jezior i stawów znajduje się również w górach i jest pozostałością po lodowcach.

Na obszarze Kolumbii znajduje się wiele gorących źródeł, które wykorzystywane są do celów leczniczych. Najbardziej znane z nich to Paipa, Puracé i Santa Rosa de Cabal.

Ze względu na duże zróżnicowanie środowiska naturalnego, Kolumbia posiada ogromne bogactwo roślin i zwierząt. Pod tym względem drugie miejsce na kontynencie po Brazylii. Przyroda chroniona jest w kilkudziesięciu państwowych i prywatnych parkach narodowych oraz rezerwatach. W Puracé podziwiać można stożki wulkaniczne.

Najwięcej na świecie, bo aż kilkaset gatunków orchidei znajduje się Las Orquideas. Cienaga Grande de Santa Maria to niezwykle cenne przyrodniczo rozległe bagna. W Sierra Nevada de Santa Marta, Gorgona i Serrania de la Macarena chronione są dziewicze krajobrazy gór i różnorodnych lasów.

 

e-mail: tkierski@o2.pl

© 1B VLO POZNAŃ