Peru leży u zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej. Jest największym, pod
względem powierzchni,
krajem andyjskim.
Razem z Andami wyróżnia się w Peru trzy regiony geograficzne. Wzdłuż
wybrzeży Pacyfiku rozciąga się nadmorski pas nizin (Costa). W
północnej części osiąga on 150 km szerokości. Leży tu przykryta w dużej części
piaskami wydmowymi pustynia Sechura. W części środkowej pas nizin ma
zaledwie kilka kilometrów szerokości. W części południowej do Pacyfiku opada
stromą krawędzią Kordyliera Nadbrzeżna osiągająca w najwyższym
wzniesieniu – Criteron – 1725 m n.p.m.
Kolejny region to Andy Peruwiańskie (Sierra). Są one silnie
rozdzielone dolinami rzek. Tworzą tu one głębokie kaniony. Kanion Colca,
najgłębszy na świecie, posiada 3400 m głębokości i 100 km długości.
Najwyższym szczytem peruwiańskich Andów jest natomiast Huascaran (6 768
m n.p.m.).
W południowej części gór znajduje się rozległy płaskowyż Altiplano
(3000 – 4300 m n.p.m.) z jeziorem Titicaca. Jezioro ma pochodzenie
tektoniczne, a rejon, na którym się znajduje, do dziś jest aktywny
sejsmicznie. W zachodniej części Kordyliery Wulkanicznej leży dolina
Andagua. W labiryncie zastygłej lawy znajduje się 86 kraterów
wulkanicznych.
Najbardziej rozległą krainą geograficzną Peru jest jednak Selva. Jest
to pas przedgórzy oraz równin stanowiących część Niziny Amazonki. Ten
trudno dostępny region oddzielony jest od wybrzeża pasmami Andów. Zajmuje
wschodnią część Peru – niemal 60 % powierzchni kraju.
Klimat Peru, tak jak i jego rzeźba jest mocno zróżnicowany. Wybrzeża są
chłodne – średnia temperatura to 15°C. Jest tu także wyjątkowo sucho.
Odpowiada za to przepływający wzdłuż wybrzeży zimny Prąd Peruwiański.
Wilgoć dostarczana jest głównie przez mgłę (garua).
U wybrzeży okresowo występuje także zjawisko El-Nino, nasilone w
związku z globalnymi zmianami klimatycznymi ostatnich lat. Następuje wówczas
odwrócenie kierunku płynięcia zimnego prądu peruwiańskiego i zastąpienie go
ciepłymi wodami ze strefy równikowej. Prowadzi to do poważnego zaburzenia
naturalnych cykli w przyrodzie.
W Andach panuje klimat górski z charakterystyczną piętrowością. W
najwyższych partiach gór średnia temperatura miesięczna spada do 2 – 6°C.
Natomiast region Selvy otrzymuje bardzo wysokie sumy opadów,
przekraczające 2500 mm rocznie, a średnia temperatura powietrza utrzymuje się
tu powyżej 20°C przez cały rok.
Większa część Peru należy do dorzecza Amazonki. W Andach znajdują się
źródła tej największej rzeki świata. Za początkowy jej odcinek uważa się
zwykle Marañón. Po połączeniu z Ukajali przyjmuje nazwę Amazonka
i płynie dalej na wschód przez Brazylię do Atlantyku.
Rzeki płynące do Pacyfiku są krótkie i często mało zasobne w wody. Część z
nich nie dociera nawet do oceanu, gdyż traci swe wody w pustynnych piaskach
suchego wybrzeża. W części południowej cześć andyjskich wód uchodzi do
bezodpływowego jeziora Titicaca. Jest to największy naturalny zbiornik
wodny w Ameryce Południowej o powierzchni 8 100 km2 i głębokości 304 m.
Peru posiada ogromne bogactwo flory i fauny. Występują tu prawie
wszystkie znane na kuli ziemskiej formacje roślinne. Pod względem
różnorodności gatunków ptaków i ssaków Peru zajmuje odpowiednio drugie i
trzecie miejsce w świecie.
Najcenniejsza jest wiecznie zielona tropikalna puszcza amazońska we
wschodniej części kraju. Wśród drzew występują liczne tu wartościowe gatunki,
jak mahoniowiec, kauczukowiec, palisander, heban, cedr, balsa i drzewo
chinowe.
Całkiem odmienny andyjski krajobraz zobaczyć można w Parku Narodowy
Huascaran w Kordylierze Białej z rzeźbą wysokogórską, lodowcami i
jeziorami. Park Narodowy Manu w Kordylierze Wschodniej chroni krajobraz
górskiego lasu mglistego i lasu równikowego.